Cyclone shakti: ગુજરાત દરિયાકાંઠા પર ફરી એકવાર કુદરતી આફતનું ઘેરું વાદળ ઊભું થઈ રહ્યું છે. અરેબિયન સમુદ્રમાં સર્જાયેલું નવું વાવાઝોડું, જેને “શક્તિ” નામ આપવામાં આવ્યું છે, હવે ધીમે ધીમે ગુજરાતના કાંઠા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. દેવભૂમિ દ્વારકા, પોરબંદર, જામનગર અને કચ્છ જેવા જિલ્લાઓમાં આ વાવાઝોડાની અસર જોવા મળશે તેવો અંદાજ વ્યક્ત કરવામાં આવ્યો છે.
ગુજરાત સરકારે તેમજ હવામાન વિભાગે લોકોને પહેલેથી જ ચેતવણી આપી છે. ખાસ કરીને માછીમારોને દરિયો ન વાવવા સ્પષ્ટ સૂચના આપવામાં આવી છે. આ ચક્રવાતને લઈને લોકોમાં થોડી ગભરાટ છે, પરંતુ સાથે સાથે તેઓ સાવચેતી પણ રાખી રહ્યા છે.
ચક્રવાત “શક્તિ” શું છે?
અરેબિયન સમુદ્રમાં દરિયાઈ પવન અને ભેજના કારણે વાવાઝોડું સર્જાયું છે. હવામાન નિષ્ણાતોના જણાવ્યા અનુસાર, આ વાવાઝોડું હજી મધ્યમ તીવ્રતાવાળું છે, પરંતુ આવતા દિવસોમાં તેનો દબદબો વધી શકે છે.
દરિયાઈ તોફાન કાંઠા નજીક પહોંચે ત્યારે તેજ પવન, ભારે વરસાદ અને ઊંચી મોજાં ઊભી થવાની શક્યતા રહે છે. એટલા માટે હવામાન વિભાગે આગાહી કરી છે કે આવતા દિવસોમાં કાંઠા વિસ્તારમાં રહેતા લોકોને સતર્ક રહેવું જરૂરી છે.
Cyclone shakti સૌથી વધુ જોખમમાં કયા વિસ્તાર?
“શક્તિ” ચક્રવાતની સીધી અસર દેવભૂમિ દ્વારકા, પોરબંદર, જામનગર અને કચ્છના કાંઠા પર જોવા મળી શકે છે.
- દ્વારકામાં દરિયાની ગતિ વધે તેવી શક્યતા છે.
- પોરબંદર કાંઠે ભારે પવન ફૂંકાઈ શકે છે.
- જામનગર જિલ્લામાં વરસાદ અને મોજાંનો ખતરો છે.
- કચ્છ કાંઠે તો ખાસ સાવચેતી રાખવાની જરૂર છે કારણ કે અહીં દરિયાકાંઠો વિશાળ છે.
માછીમારો માટે તાકીદની સૂચના
દરિયાની અણધાર્યા ગતિઓને ધ્યાનમાં રાખીને સરકાર અને તંત્રએ માછીમારોને દરિયો ન વાવવા કહ્યું છે.
- નાના-મોટા બોટ દરિયામાં જવા પર પ્રતિબંધ છે.
- માછીમારોને દરિયામાં હોય તો તરત પરત આવવાની સૂચના આપવામાં આવી છે.
- માછલી પકડવાના સાધનો, જાળ, બોટ વગેરેને સુરક્ષિત જગ્યાએ રાખવાની ભલામણ છે.
કારણ કે ચક્રવાત વખતે દરિયો અત્યંત ઊગ્ર બની જાય છે, મોજાંનો ઉછાળો વધી જાય છે અને દરિયાકાંઠે અચાનક પાણી ઘૂસી આવે છે. આ પરિસ્થિતિમાં માછીમારોનું જીવન જોખમમાં પડી શકે છે.
Cyclone shakti નાગરિકો માટે જરૂરી સાવચેતી
કાંઠા વિસ્તારમાં રહેતા સામાન્ય લોકોને પણ તંત્ર દ્વારા કેટલીક અગત્યની સૂચનાઓ આપવામાં આવી છે:
- દરિયાકાંઠે જવાનું ટાળો – મોજાં ઊંચા થઈ શકે છે, પાણી અચાનક આગળ આવી શકે છે.
- જરૂરી સામાન તૈયાર રાખો – પીવાનું પાણી, દવા, ટોર્ચ, રેડિયો, બેટરી જેવી વસ્તુઓ ઘરે તૈયાર હોવી જોઈએ.
- વીજળી અને ગેસની સુરક્ષા – વીજળી જતી રહે તેવી શક્યતા રહે છે, એટલે લોકોને વિકલ્પ રાખવા કહેવામાં આવ્યું છે.
- સરકારી શેલ્ટર હાઉસનો ઉપયોગ કરો – જો સ્થિતિ ગંભીર બને તો તંત્ર દ્વારા બનાવેલા શેલ્ટરમાં સ્થળાંતર કરવું.
- વૃદ્ધો અને બાળકોની ખાસ કાળજી લો – તેઓ પરિસ્થિતિને સમજવામાં પાછળ રહી જાય છે, તેથી ઘરનાં સભ્યોએ વધુ ધ્યાન આપવું.
તંત્રની તૈયારીઓ
રાજ્ય સરકાર તથા સ્થાનિક પ્રશાસન પહેલેથી જ સતર્ક થઈ ગયું છે. કાંઠા વિસ્તારની પરિસ્થિતિને જોતા, રેસ્ક્યુ ટીમોને એલર્ટ પર રાખવામાં આવી છે. નેશનલ ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ ફોર્સ (NDRF) ની ટીમો તૈનાત કરવામાં આવી રહી છે.
- કાંઠાના ગામોમાં લોકોને ચેતવણી આપવામાં આવી રહી છે.
- તંત્રએ માઇક અને ઘોષણાઓ દ્વારા સૂચના આપી છે.
- સંવેદનશીલ વિસ્તારોમાં પાણી-વીજળીની વ્યવસ્થા અંગે બેકઅપ તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યો છે.
વાવાઝોડાની સંભવિત અસર
જો કે હજી ચોક્કસપણે કહી શકાય તેમ નથી કે ચક્રવાત જમીન પર કેટલી તાકાતથી આવશે, પરંતુ આગાહીઓ મુજબ કેટલીક અસરો ચોક્કસ થઈ શકે છે:
- કાંઠે તીવ્ર પવન (50 થી 80 કિમી પ્રતિ કલાક) ફૂંકાઈ શકે છે.
- ભારે વરસાદ પણ કેટલીક જગ્યાએ વરસી શકે છે.
- દરિયાકાંઠા નજીક પાણી ભરાવાની સમસ્યા ઊભી થઈ શકે છે.
- ખેતીવાડી વિસ્તારમાં નુકસાનની શક્યતા છે. ખાસ કરીને કપાસ અને મગફળી જેવા પાકને ખતરો છે.
ભૂતકાળના ચક્રવાતો યાદ અપાવે છે
ગુજરાતે છેલ્લા ઘણા વર્ષોમાં તોફાન અને ચક્રવાતોની અસર જોઈ છે.
- 1998 માં કચ્છમાં આવેલા ભારે વાવાઝોડાએ મોટા પ્રમાણમાં જાનહાનિ અને નુકસાન કર્યું હતું.
- 2021 માં આવેલા “તૌકતે” વાવાઝોડાની અસર સૌરાષ્ટ્રમાં જોવા મળી હતી.
- હવે “શક્તિ” ચક્રવાત ફરી એકવાર લોકોને સતર્ક કરી રહ્યું છે.
લોકો કહે છે કે “દર વખતે વાવાઝોડા પહેલા તંત્ર ચેતવણી આપે છે, પરંતુ અમારે તો આખી રાત આંખોમાંથી ઊંઘ ખસી જાય છે.”
લોકોની લાગણી
સ્થાનિક માછીમાર સમાજમાં ચિંતા છે કારણ કે માછીમારી તેમના જીવનનિર્વાહનો મુખ્ય સ્ત્રોત છે. પરંતુ તેઓ જાણે છે કે જીવ બચાવવો સૌથી અગત્યનો છે.
ગામોમાં લોકો પોતાના ઘરોની છત મજબૂત કરી રહ્યા છે, ખેતરોમાંથી પાક કાપી રહ્યા છે અને પશુઓને સુરક્ષિત જગ્યાએ ખસેડી રહ્યા છે. બાળકો અને વૃદ્ધોને સુરક્ષિત સ્થળે ખસેડવાની તૈયારી પણ ચાલી રહી છે.
આ પણ વાંચો: Ahmedabad Dwarka: અમદાવાદની યુવતી જિંદગી પરીખ 13 દિવસમાં પગપાળા દ્વારકા પહોંચી
નિષ્કર્ષ: Cyclone shakti
“શક્તિ” ચક્રવાત કદાચ અન્ય ચક્રવાતોની તુલનામાં તીવ્ર ન પણ હોય, પરંતુ ચેતવણીને અવગણવી બિલકુલ યોગ્ય નથી. કુદરત સામે માણસની શક્તિ મર્યાદિત છે, પરંતુ સાવચેતી, સમજદારી અને સમયસરની તૈયારી આપણને મોટા નુકસાનથી બચાવી શકે છે.
ગુજરાતના કાંઠા વિસ્તારના લોકોને એક જ સંદેશ છે – સાવચેત રહો, તંત્રની સૂચનાઓનું પાલન કરો અને તમારા તથા પરિવારના જીવનને સુરક્ષિત રાખો.
શક્તિ ચક્રવાત ક્યારે અને ક્યાં અસર કરશે?
“શક્તિ” ચક્રવાત હાલ અરેબિયન સમુદ્રમાં સક્રિય છે અને તેનો પ્રભાવ આવતા કેટલાક દિવસોમાં ગુજરાતના કાંઠા વિસ્તાર — ખાસ કરીને દેવભૂમિ દ્વારકા, પોરબંદર, જામનગર અને કચ્છ જિલ્લામાં જોવા મળી શકે છે. હવામાન વિભાગે આગામી 2–3 દિવસ સુધી સાવચેતી રાખવાની સલાહ આપી છે.
શું ચક્રવાત જમીન પર ભારે નુકસાન કરશે?
હાલના અહેવાલો મુજબ, “શક્તિ” મધ્યમ તીવ્રતાવાળો ચક્રવાત છે. એટલે કે તે તૌકતે અથવા વાયુ જેટલું ગંભીર નથી. છતાં પણ, તે ભારે પવન, વરસાદ અને દરિયાકાંઠે ઊંચી મોજાં લાવી શકે છે. એટલે લોકો અને માછીમારોને સુરક્ષિત રહેવું અગત્યનું છે.
લોકો અને માછીમારો શું સાવચેતી રાખે?
દરિયાકાંઠે ન જવું.
માછીમારોએ દરિયામાં ન ઉતરવું.
જરૂરી વસ્તુઓ પાણી, દવા, ટોર્ચ, રેડિયો વગેરે તૈયાર રાખવી.
સરકાર કે તંત્રની સૂચનાઓનું પાલન કરવું.
ઘરના વૃદ્ધો અને બાળકોની ખાસ કાળજી રાખવી.